Dobór właściwej długości szprych jest kluczowym czynnikiem, który wpływa na trwałość i niezawodność kół rowerowych. Rzetelny kołodziej powinien umieć dobrać długość szprych tak, aby móc zbudować koła tak, aby służyły przez wiele lat.
Właściwa długość szprych
Wpadki na tym polu zdarzają się wszystkim – od małych warsztatów, po największe marki. Niestety nam również. Nie ma bardziej deprymującego momentu w pracy kołodzieja niż ten, kiedy po usilnych próbach patrzenia pod różnymi kątami i naginania rzeczywistości, musi on przyznać, że koło zostało złożone na szprychach niewłaściwej długości. Jedyne słuszne rozwiązanie takiej sytuacji, to rozplecenie koła i ponowne jego zaplecenie na nowych szprychach o odpowiedniej długości przy użyciu nowych nypli. Niestety wielu mechaników w tym momencie postanawia zdradzić fizykę na rzecz magii i zaczyna czarować.
Za krótkie szprychy
Najczęściej spotykana sztuczka to zastosowanie dłuższych nypli w celu ukrycia wystających gwintów zbyt krótkich szprych. W większości przypadków nyple, posiadają taką samą ilość gwintu niezależnie od długości i znajduje się on w „tylnej” jego części.
Zabieg ten prowadzi do nieuchronnego pękania nypli, już po niewielkim przebiegu, ponieważ nie sprawdzają się one w roli przedłużenia szprych. Margines akceptowalnego błędu przy doborze szprych jest naprawdę niewielki – cały gwint szprychy musi się pokryć z gwintem nypla. Aby ocenić czy długość szprych jest właściwie dobrana, należy spojrzeć od tyłu nypli pod opaskę lub taśmę. Użycie zbyt krótkich szprych może też powodować pękanie szprych na pierwszych zwojach gwintu.
Za długie szprychy
Zbyt długie szprychy generują znacznie mniej problemów, o ile tylko wystająca część jest nie dłuższa niż milimetr.
Jeżeli szprychy są za długie o dwa milimetry lub więcej, oznacza to, że siła naprężenia szprychy rozkłada się na mniejszej liczby zwojów gwintu. Prędzej czy później będzie to powodować problemy.
Kalkulator długości szprych
Podstawowym narzędziem służącym do obliczania długości szprych są specjalne kalkulatory. Jednak nie biorą one pod uwagę szeregu czynników, takich na przykład przekrój szprych czy sposób, w jaki się krzyżują.
Wartości podane przez kalkulator należy traktować jako sugestie, a nie ostateczne wyniki. Z tego też powodu nie składamy kół na szprychach dostarczonych przez klientów, ani nie udzielamy porad dotyczących ich doboru. Aby mieć pewność co do doboru szprych, musimy mieć wszystkie komponenty w swoich rękach.
Rozwiązanie – skracanie i gwintowanie szprych
Na rynku dostępne są szprychy w długościach następujące po sobie o 2mm – np. 280 mm, 282 mm, 284 mm itd, a wyniki wyliczeń kalkulatora nieraz sugerują użycie np. 281 mm, 283 mm, 285 mm. Oznacza to, że składacze kół często zmuszeni są do godzenia się z kompromisami. Rozwiązaniem tej sytuacji jest skracanie szprych do pożądanej długości z dokładnością co do milimetra. Mamy to szczęście, że posiadamy najlepszą z dostępnych na rynku maszynę Morizumi, która umożliwia szybkie skracanie i gwintowanie szprych. Dzięki temu koła, które składamy, mają zawsze idealnie dobrane długości szprych. Na tym polu nie uznajemy kompromisów.
