W zeszłym tygodniu umieściliśmy na naszym fanpage’u zagadkę o następującej treści:
Poniżej przedstawiamy wyniki głosowania:
Znaczna większość z Was sądzi, że zaplot 16:8 jest sztywniejszy bocznie. Czy tak jest naprawdę? Poniżej przedstawiamy odczyty bocznego wychylenia po przyłożeniu obciążnika o masie 12,86 kg wyrażone w milimetrach. Pierwsza wartość to odchylenie w miejscu obciążenia (symulującym miejsce styku koła z ziemią), druga wartość to odchylenie po przeciwległej jego stronie (im większe odchylenie w tym miejscu, tym większa skłonność obręczy do tarcia o klocki).
Koło 12:12 - 3,64 / 0,42 mm
Koło 16:8 - 5,03 / 0,26 mm
Z powyższych odczytów wynika, że koło z symetrycznym zaplotem 12:12 jest dużo sztywniejsze bocznie, w miejscu styku z ziemią, chociaż koło 16:8 będzie mieć mniejszą skłonność do tarcia o klocki. Wychylenie koła z zaplotem 16:8 jest większe o 38%. Zgodnie z prawem Hooke’a odkształcenie ciała pod wpływem działającej na nie siły jest proporcjonalne do tej siły. Możemy więc przyjąć, że wychylenie po założeniu obciążnika jest wprost proporcjonalne do sprężystości (czyli sztywności w nomenklaturze rowerowej) koła.
Nasze wytłumaczenie tej zależności brzmi następująco: kąt wejścia szprych do obręczy po lewej stronie koła jest w większości przypadków dwukrotnie większy niż po stronie napędowej. Co za tym idzie szprychy po lewej stronie mają około dwukrotnie większy wpływ na sztywność boczną.
Zaplot, w którym jest dwukrotnie więcej szprych po napędowej stronie koła zapewnia korzystniejszą relację naprężenia szprych między jego stronami, ale zmniejsza sztywność boczną koła. Z naszego doświadczenia wynika, że tradycyjny zaplot z taką samą liczbą szprych po obu stronach koła i z taką samą liczbą krzyży to pod każdym względem najlepsze rozwiązanie. Zaploty 16:8 i 14:7 i temu podobne wynalazki są lekarstwem na problem odkręcających się nypli, który nie występuje w poprawnie i starannie złożonych kołach. Jedyną realną korzyścią takiej konfiguracji szprych jest zmniejszenie ryzyka pękania szprych po lewej stronie, dzięki ich wyższemu naprężeniu, jednak kosztem obniżenia sztywności.